รายงานเสวนา "มายาคติระหว่างศาสนากับอำนาจในการปกครองของรัฐ" มช.

เมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2558 เวลา 16.00-17.00 น. ที่ผ่านมา ณ ห้องประชุม 1 ชั้น 2 อาคารมีเดียอาร์ต หอศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มีกิจกรรมเสวนาในหัวข้อ “มายาคติระหว่างศาสนากับอำนาจในการปกครองของรัฐ” โดย ผศ.ดร. สุชาติ เศรษฐมาลินี แห่งสถาบันศาสนา วัฒนธรรม และสันติภาพ มหาวิทยาลัยพายัพ เป็นวิทยากรผู้ให้ความรู้ในครั้งนี้

 

ผศ.ดร. สุชาติ กล่าวว่า ตลอดทุกวันนี้ 3 ใน 4 ความขัดแย้งที่นำไปสู่ความรุนแรงของศาสนา ซึ่งแง่ของศาสนา ประเด็นที่มักจะเกี่ยวข้องกับความขัดแย้งในบ่อยๆครั้งนั้นคือประเด็นของ Absolute truth หรือความจริงแท้ ไม่มีเงื่อนไข มีลักษณะเผด็จการ สามารถที่จะครอบงำความคิดได้และเมื่อใดที่มีผู้ที่ยกความจริงแท้ดังกล่าวมาอ้างจะทำให้เกิดการแบ่งแยกเกิดขึ้น ซึ่งการอ้างความจริงแท้นี้ทำให้ความอดทนอดกลั้นที่มีต่อกันลดน้อยลงไปเพราะต่างคนก็ต่างเชื่อในชุดความจริงของตน การอ้างแบบนี้จะทำให้การแบ่งแยกจะมากขึ้น แม้กระทั่งในสังคมมุสลิมเอง (ผศ.ดร. สุชาติ  กล่าวว่าตนก็เป็นมุสลิม) ยังเกิดการแบ่งแยกในกลุ่มเช่นเดียวกัน ยกตัวอย่างเช่น การอ้างความจริงแท้สูงสุดมากกว่ากลุ่มมุสลิมอื่นๆ การอ้างว่าตนปฏิบัติใกล้เคียงนบีมากกว่าผู้อื่น

 

อีกทั้งกล่าวว่ามี index ของ Pew Research ชื่อว่า The government restrictions index คืองานที่บ่งบอกการควบคุม กำหนดข้อจำกัดให้กับศาสนา มีการคุกคาม ควบคุมโดยรัฐบาล และการจำกัดเหล่านี้เพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ เช่นในประเทศจีน รัสเซีย พม่า อียิปต์ อินโดนีเซีย

 

 

ทั้งนี้ ผศ.ดร. สุชาติ สรุปในประเด็นความขัดแย้งในศาสนาและการควบคุมของรัฐก่อนที่จะเข้าประเด็นต่อไปว่า ในพหุสังคม พหุวัฒนธรรมที่มีความหลากหลาย ต้องมีการทำกิจกรรมร่วมกัน  มีความพยายามเข้าใจกัน ไม่ใช่ต่างคนต่างอยู่

 

อย่างไรก็ตามผู้เข้าร่วมเสวนาได้กล่าวว่ามีองค์ประกอบหลายด้านที่ทำให้เกิดมายาคติ เช่น ภาษา เศรษฐกิจ การแปะป้ายให้โลกรับรู้ว่ามุสลิมเป็นผู้ก่อการร้าย อีกทั้งมายาคตินั้นสอดรับกับการสร้างชาติให้เป็นเอกลักษณ์

 

ในขณะที่ผู้เสวนาอีกท่านหนึ่งกล่าวว่าก่อนรัฐชาติควบคุม ชุมชนมีความหลากหลาย มีความใกล้ชิดกันมากกว่า แต่ภายหลังจากรัฐชาติควบคุม ความใกล้ชิดเหล่านี้กลับลดลง และผู้เข้าร่วมเสวนาท่านนี้เสนอว่าอย่าปล่อยให้มายาคติทำงานมากเกินไป ต้องพูดคุย แลกเปลี่ยน ทำความเข้าใจกันให้มากขึ้น